در این برگه قصد داریم به معرفی ورق روغنی نورد سرد و انواع آن بپردازیم و نحوه ساخت ورق سرد را بررسی کنیم. پس با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
1- ورق روغنی چیست؟
2- ورق روغنی نورد ورق سرد
3- انواع ورق سرد
4- نحوه ساخت ورق سرد و ورق روغنی نورد سرد
5- انواع ورق روغنی نورد سرد
6- ویژگیهای ورق روغنی
1- ورقروغنی چیست؟
ورقاستیل روغنی یک نوع ورق فولادی است که با پوشش دادن یک لایه روغن به سطح آن تولید میشود. این ورقها به عنوان نوعی ورق هموار و ضدزنگ شناخته میشوند و در بسیاری از صنایع مانند خودروسازی، صنایع الکترونیک، صنایع غذایی و تولید لوازم خانگی استفاده میشوند.
ورق استیل روغنی به دو صورت سردکار و گرمکار تولید میشود و بسته به نیاز صنعت مورد استفاده، در ضخامتهای مختلفی موجود است. داشتن پوشش روغنی بر روی سطح آن، باعث میشود که این ورقها با مقاومت بالایی در برابر خوردگی و زنگزدگی مواجه شوند. همچنین، این ورقها قابلیت تشکیل شکلهای پیچیده و جوشکاری را نیز دارا میباشند و به دلیل مقاومت بالایشان در برابر شرایط محیطی نامساعد، از جمله دما و رطوبت، کاربردهای گستردهای دارند.
با توجه به ویژگیهای منحصر به فرد ورق استیل روغنی، این ورقها در صنایعی که نیاز به مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگزدگی دارند، مانند صنایع دریایی و پتروشیمی، استفاده میشوند.
2- ورق روغنی نورد ورق سرد
ورقروغنی نورد سرد به یک فرآیند تولید فلزی گفتهمیشود که در آن ورق فلزی با استفاده از غلظت پایین، فشار کم و دمای پایین (نسبت به نورد گرم) شکل دادهمیشود. این فرآیند باعث میشود که ورق فلزی بسیار صاف، دارای خاصیت انعطافپذیری و قابلیت جوشکاری بالا باشد. همچنین، با توجه به عدم تاثیر حرارت در این فرآیند، ورقهای روغنی که به این روش تولید میشوند، دارای خواص معدنی و مقاومت شیمیایی بیشتری نسبت به ورقهای نورد گرم هستند.
ورق روغنی نورد سرد یک نوع ورق فولادی است که برای تولید انواع محصولات فلزی استفاده میشود. این فولاد با استفاده از یک فرآیند تولید به نام نورد سرد تولید میشود که در آن، ورق فولادی در دمای پایینی از دو غلظت مختلف فولاد (به عنوان مثال از فولاد کربنی و فولاد ضد زنگ) با هم تلفیق میشوند.
3- انواع ورق سرد
ورق سرد ممکن است از الیاژهای مختلفی با درصدهای متفاوت تولید شود. به عنوان مثال، ورقهای سرد میتوانند از فولاد کربنی، استیل ضد زنگ، آلومینیوم، مس، برنج و … تهیه شوند.
البته باید توجه داشت که هر نوع فلزی که در تولید ورق سرد به کار رود، خواص متفاوتی در برابر گرما، خوردگی و جوشکاری دارد و بسته به نیاز صنایع مختلف، از الیاژ مناسبی استفاده میشود. برای مثال، ورقهای سرد از فولاد کربنی که از آهن و کربن تشکیل شدهاند، برای تولید قطعات خودرو، ماشین آلات، لوازم خانگی و … کاربرد دارند. ورقهای سرد از استیل ضد زنگ که حاوی کروم و نیکل هستند، برای تولید تجهیزات برقی و الکترونیکی، لوازم خانگی و … استفاده میشوند. ورقهای سرد از آلومینیوم نیز به دلیل وزن سبک، در صنعت هوا و فضا، خودروسازی، بستهبندی و … کاربرد دارند.
به طور کلی، انتخاب الیاژ مناسب ورق سرد بستگی به نیاز صنایع مختلف دارد و باید با توجه به خواص و ویژگیهای هر نوع فلز، انتخاب شود. با توجه به خواص و کاربردهای مختلف، ورق سرد به چندین نوع تقسیم میشود:
ورقروغنی نورد سرد:
که توضیح دادهشد.
ورقگالوانیزه نورد سرد:
که با روش گالوانیزه کردن، مقاومت به خوردگی بالاتری نسبت به ورقهای روغنی دارد و برای کاربردهایی مثل تولید قطعات خودرو، لوازم خانگی و لوازم الکتریکی مناسب است.
ورقاستیل ضد زنگ نورد سرد:
که از جنس استیل ضد زنگ است و در محیطهایی که با رطوبت و مواد شیمیایی در تماس هستند، مقاومت بالاتری نسبت به ورقهای روغنی و گالوانیزه دارد.
ورقآلومینیوم نورد سرد:
که از جنس آلومینیوم است و به خاطر وزن سبک، قابل استفاده در صنایع مختلف از جمله خودروسازی، فضایی و بستهبندی میباشد.
ورقفولاد ضد سایش نورد سرد:
که در صنعت ماشین سازی و ساخت و ساز، به عنوان یک جایگزین مناسب برای ورق های روغنی استفاده میشود.
تمام این انواع ورقهای سرد، دارای خواصی مانند صافی، قابلیت جوشکاری، انعطاف پذیری و مقاومت شیمیایی بالاتری نسبت به ورقهای گرم میباشند.
4- نحوه ساخت ورق سرد و ورق روغنی نورد سرد
ساخت ورق سرد
ورقسرد در فرآیند تولید خود از نورد سرد استفاده میکند. برای تولید ورق سرد، ابتدا با استفاده از یک دستگاه چند مرحله ای به نام غلطک کنترل شده، ورق فلزی را به صورت پیوسته و به ضخامت دلخواه نورد میکنند. در این فرآیند، فشار کم، غلظت پایین و دمای پایین (نسبت به نورد گرم) استفاده میشود.
سپس، به منظور اصلاح و هموارسازی سطح ورق، از دستگاهی به نام آبکاری استفاده میشود که با تزریق آب به قطعات، سطح آنها را هموار و صاف میکند. در مرحله بعد، ورقهای سرد به دستگاهی به نام پوشاندگی میروند و با استفاده از پوششهای مختلف از جمله روغن، کروم، رنگ و … پوشش داده میشوند.
در نهایت، برای محافظت از سطح ورق در حین حمل و نقل، به دستگاهی به نام قالبگیری میروند و به شکل مورد نظر قالببندی میشوند و همانطور که پیشتر ذکر شد، تولید ورق سرد باعث شکلدهی یک ورق فلزی با خواص مناسب انعطافپذیری، صافی، قابلیت جوشکاری و مقاومت شیمیایی بالاتری نسبت به ورقهای نورد گرم میشود.
ساخت ورق روغنی نورد سرد
آمادهسازی مواد اولیه : این فرایند با خرید ورق فولادی با ضخامت مناسب (معمولاً حدود 2-4 میلیمتر) شروع میشود. سپس، برشهای ورق فولادی به دستگاه پیشپردازش منتقل میشوند تا سطح آن صاف و خشک شود.
نورد سرد : در این مرحله، ورق فولادی از طریق دو رول نورد سرد عبور میکند و به شکلی صاف و بدون خط و خش تبدیل میشود. این فرایند شامل فشاردهی ورق با استفاده از قالبهای نوردی است که به دمای اتاق انجام میشود.
انجماد : پس از نورد سرد، ورق به داخل دستگاه انجماد کننده وارد میشود.
در این مرحله، ورق به روشی خنثی شده و به دمایی مناسب (حدود -30 درجه سانتیگراد) خنک میشود تا از استحکام لازم برخوردار شود.
تراشکاری : ورق به داخل دستگاه تراشکار قرار میگیرد و با استفاده از تیغههای تراش، به طول و عرض مورد نظر برش داده میشود.
روغنکاری : در این مرحله، ورق در داخل دستگاه روغن کننده به وسیله یک روش خاص از روغنهای مختلف پوشش داده میشود تا جلوگیری از پوستهزدگی و خوردگی در حین حمل و نگهداری ورق ایجاد شود.
بستهبندی : در نهایت، ورق روغنی نورد سرد به صورت رول و یا برشهای مختلف بستهبندی و برچسبگذاری میشود. این فرایند به منظور حفاظت از ورقها در حین حمل و نگهداری و همچنین سهولت در نقل و انتقال آنها صورت میگیرد.
5- انواع ورق روغنی نورد سرد
ورق های روغنی نورد سرد را می توان براساس آلیاژ ساخت به موارد زیر تقسیم بندی کرد:
ورق ST12
ST12 یکی از نوع ورقهای سرد متداول است که در صنایع مختلف استفاده میشود. ST12 به عنوان یکی از فولادهای کربنی با کیفیت بالا، دارای خواصی همچون انعطافپذیری، قابلیت جوشکاری و مقاومت شیمیایی بسیار خوبی است.
مزایاس ورق ST12
1- انعطافپذیری: ورق سرد ST12 به دلیل ضخامت کمتری نسبت به ورقهای گرم، انعطافپذیری بیشتری دارد.
2- قابلیت جوشکاری: ورق سرد ST12 دارای خواص مناسبی برای جوشکاری است و میتواند به راحتی با سایر قطعات جوش داده شود.
3- مقاومت شیمیایی: ورق سرد ST12 به دلیل خلوص بالایی که دارد، سایش کمتری دارد و مقاومت به خوردگی بیشتری نسبت به ورقهای گرم دارد.
کاربرد ورق ST12
1- صنایع خودروسازی: برای تولید قطعات داخلی و بیرونی خودرو مانند سیستم تهویه، پوشش موتور، دربها و …
2- لوازم خانگی: نظیر کولر، یخچال، ماشین لباسشویی و …
3- صنعت ساختمانی: برای تولید انواع دربهای شیشهای، پنجرههای فلزی، پوشش ورقی فلزی، نردهها و …
4- صنایع الکترونیکی و الکتریکی: برای تولید قطعاتی مانند باتریها، شاسیهای الکترونیکی و …
5- صنایع تزئینی: برای تولید انواع جلوههای زیبایی مانند نقشههای دکوراتیو، تابلوها و …
بنابراین، ورق سرد ST12 به دلیل خواص و مزایای منحصر به فردی که دارد، در صنایع بسیاری مورد استفاده قرار میگیرد.
ورق ST13
ورق سرد ST13 یک نوع ورق فولادی است که با استفاده از فرایند سردکاری تولید می شود. این فرایند باعث کاهش ضخامت ورق، بهبود خواص مکانیکی و صفحه بندی سطحی ورق، افزایش دقت ابعادی و کاهش هزینه تولید می شود.
مزایای ورق ST13
1- قابلیت پردازش و شکل دهی بهتر با دقت بالاتر
2- صفحه بندی سطحی بهتر و عدم وجود لکه و خطوط ناخواسته روی سطح
3- خواص مکانیکی بالا و استحکام بهتر در مقابل خوردگی و سایش
4- مقاومت به خوردگی و خوردنی بودن
5- قابلیت جوشکاری و عملکرد بالای جوش
کاربرد ورق ST13
ورق سرد ST13 در صنایع مختلفی مانند صنایع خودروسازی، ساختمانی، الکترونیکی، لوازم خانگی و… استفاده می شود. به دلیل خواص مکانیکی بالا و صفحه بندی سطحی بهتر، این نوع ورق در تولید قطعات پیچیده و نیازمند دقت بالا کاربرد دارد.
ورق ST14
ورق سرد ST14 یک نوع فولاد ضد زنگ با روکش سرد است که در صنایع مختلفی همچون خودرو، لوازم خانگی، صنعت ساختمان و … استفاده میشود. یکی از مزایای این نوع ورق این است که با فشار دادن ورق به شکل مورد نظر قابل تغییر شکل است و بسیار محکم میشود.
مزایای ورق ST14
۱- سختی: ورق سرد ST14 باعث افزایش سختی و محکمی قطعات شده توسط آن میشود.
۲- پایداری دمایی: این نوع ورق دارای پایداری دمایی بالایی است و در برابر دما و رطوبت بالا مقاوم میباشد.
۳- ظاهر قابل قبول: با روکش سرد، ورق سرد ST14 دارای یک ظاهر جذاب و قابل قبول است.
۴- مقاومت به خوردگی: ورق سرد ST14 دارای مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی است.
کاربرد ورق ST14
از جمله کاربردهای این نوع ورق میتوان به ساخت انواع قطعات صنعتی، تجهیزات مخابراتی، خودرو، لوازم خانگی، صنایع دریایی و فضایی و … اشاره کرد.
ورق ST16
ورق سرد ST16 یک نوع فولاد ضدزنگ است که در صنایع مختلف از جمله صنایع خودروسازی، صنایع ساختمانی و تولید لوازم خانگی استفاده میشود. این ورق به دلیل خاصیت ضدزنگ بودن، مقاومت بالا در برابر خوردگی، قابلیت شکلدهی و عملکرد بالای حرارتی مورد استفاده قرار میگیرد.
مزایای ورق ST16
1- مقاومت بالا در برابر خوردگی: این ورق به دلیل حاوی کروم و نیکل، در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاومت بالایی دارد.
2- قابلیت شکلدهی: ورق سرد ST16 با توجه به خواص مکانیکی بالایی که دارد، به راحتی میتواند شکلهای مختلفی به آن داده شود.
3- عملکرد بالای حرارتی: این ورق در برابر دمای بالا مقاومت بالایی دارد و به همین دلیل در صنایعی که نیاز به عملکرد بالای حرارتی دارند، مورد استفاده قرار میگیرد.
4- محصول با کیفیت: ورق سرد ST16 یکی از محصولات با کیفیت است که میتواند برای مصارف مختلف مورد استفاده قرار گیرد.
کاربرد ورق ST16
ورق سرد ST16 در صنایع خودروسازی، صنایع ساختمانی (مانند درب و پنجره) و تولید لوازم خانگی (مانند سینک و چندین ظرف آشپزخانه) استفاده میشود.
6- ویژگیهای ورق روغنی
ورقهای روغنی دارای ویژگیهای کاربردی منحصر به فردی هستند که شامل موارد زیر میشوند:
1- مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی
2- مقاومت بالا در برابر خم شدن و شکستن
3- قابلیت تشکیل شکلهای پیچیده
4- قابلیت جوشکاری و ترکیب با دیگر مواد
5- توانایی برای حفظ رنگ و براقیت در طولانی مدت
6- مقاومت در برابر شرایط محیطی نامساعد، از جمله دمای بالا و رطوبت
7- قابلیت بازیافت و استفاده مجدد.
با توجه به این ویژگیها، ورقهای روغنی برای کاربردهای مختلفی بسیار مناسب هستند.