در این برگه قصد داریم به معرفی ورق اسیدشویی بپردازیم و کاربرد و روش های استفاده آن را بررسی کنیم. پس با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
1- ورق اسیدشویی و انواع آن
2- انواع اسیدهای مورد استفاده
3- نحوه تولید ورق اسیدشویی
4- ابعاد و ضخامت ورق اسیدشویی، دمای کاری و کاربردهای آن
5- روش ها و مراحل استفاده از ورق اسیدشویی
6- معایب و مزایای اسیدشویی
1- ورق اسیدشویی و انواع آن
مواد شیمیایی مختلفی برای تمیز کردن و صاف کردن سطوح مختلف استفاده میشوند. یکی از این مواد شیمیایی ، ورق اسید شویی است که به عنوان یک ماده تمیز کننده قوی برای سطوح فلزی استفاده میشود. ورق اسید شویی ، از ترکیب اسید نیتریک و اسید هیدروکلریک تشکیل شده است و دارای خواص شیمیایی قوی است.
ورق اسید شویی، برای پاکسازی و صاف کردن سطوح فلزی مانند فولاد، آلومینیوم و مس استفاده میشود. این ماده قادر است اثرات زنگ زدگی، رسوبات و آلودگی را از سطح فلزی حذف کند و سطح را به صورت صاف و براق بازگرداند.
انواع ورق اسید شویی
ورق اسید شویی به دو نوع سفید و قهوهای تولید میشود. ورق اسید شویی سفید، برای پاکسازی سطوح فلزی سفید و روشن مانند آلومینیوم، استنلس استیل و سطوح فلزی با بافت صاف و براق استفاده میشود.
ورق اسید شویی قهوهای، برای پاکسازی سطوح فلزی تیره مانند فولاد و آهن استفاده میشود. این نوع ورق اسید شویی، باعث حذف زنگ زدگی و رسوبات سطح فلزی میشود و به سطح فلزی با بافت صاف و براق بازگردانده میشود.
2- انواع اسیدهای مورد استفاده
نوع اسیدهای مورد استفاده در فرآیند اسیدشویی و تفاوت آنها:
اسید کلریدریک: این نوع اسید برای شستشوی سطحهای فلزی مانند فولاد و آلومینیوم استفاده میشود. این نوع اسید باعث حذف زنگزدگی از سطح فلزی میشود.
اسید سولفوریک: این نوع اسید برای شستشوی سطحهای فلزی و غیرفلزی مانند سرامیک و شیشه استفاده میشود. این نوع اسید باعث حذف آلودگیهای شیمیایی و رسوبات از سطح میشود.
اسید فسفریک: این نوع اسید برای شستشوی سطحهای فلزی و غیرفلزی مانند شیشه و سرامیک استفاده میشود. این نوع اسید باعث حذف رسوبات و آلودگیهای شیمیایی از سطح میشود.
3- نحوه تولید ورق اسیدشویی
تولید ورق اسید شویی از چند مرحله تشکیل شده است. در ادامه به بررسی این مراحل میپردازیم:
1- تهیه ورق فلزی : در این مرحله، ابتدا ورق فلزی (معمولاً فولادی یا آلومینیومی) تهیه میشود . این ورقها در اندازههای مختلف و با ضخامتهای متفاوت تولید میشوند.
2- پوشش دادن ورق با رزین : در مرحله بعد ، ورق فلزی با یک لایه رزین پوشش داده میشود. رزین معمولاً پلی استر است که با استفاده از روش های مختلفی مانند روش پراکندگی، روش شستشو و یا روش رسوب دادن بر روی ورق فلزی پوشانده میشود.
3- پر کردن لایه رزین با اسید : در مرحله بعد، لایه رزین پوشش داده شده با استفاده از اسید پر شده و به این ترتیب، ورق فلزی پوشش داده شده با یک لایه اسیدشویی تبدیل میشود.
4- طراحی الگو : در این مرحله، الگوی مورد نظر برای ورق اسیدشویی طراحی میشود . این الگو معمولاً شامل نقاط و خطوطی است که با استفاده از آنها، الگوی مورد نظر روی ورق اسیدشویی ایجاد میشود.
5- سوراخ کردن ورق : در این مرحله، با استفاده از ابزارهای خاص، ورق اسیدشویی سوراخهای کوچکی درست میشود. سوراخهای ایجاد شده باید به گونهای باشند که الگوی مورد نظر را ایجاد کنند.
6- اسیدشویی ورق : در مرحله آخر، ورق اسیدشویی با استفاده از اسیدهای قوی (مانند اسید سولفوریک) شستشو داده میشود . این عمل باعث ایجاد الگوی مورد نظر روی ورق اسیدشویی میشود.
بعد از تکمیل این مراحل، ورق اسیدشویی آماده استفاده در صنایع مختلف میشود.
4- ابعاد و ضخامت ورق اسیدشویی، دمای کاری و کاربردهای آن
ابعاد و ضخامت
ابعاد و ضخامت ورق اسیدشویی ممکن است متفاوت باشد و بسته به نیاز صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد. برای مثال، ضخامت ورق اسید شویی برای استفاده در صنایع الکترونیکی معمولاً بسیار نازک است، حدود 0.۱۵ تا 0.۲۵ میلیمتر، در حالی که برای استفاده در صنایع ساختمانی و تزئینات داخلی ممکن است ضخامت بالاتری داشته باشد. بطور کلی، رول های ورق اسیدشویی در دو عرض 100 سانتی متر و 125 سانتی متر تولید می شوند، سایز ورق های آن حدود 1.5 تا 6 میلیمتر می باشند.
دمای کاری
دمای کاری ورق اسیدشویی بستگی به نوع اسید و سطح مورد نظر دارد. در بعضی از موارد، دمای کاری تا 70 درجه سانتیگراد میتواند باشد. اما در برخی موارد، دمای کاری به بالاتر از 100 درجه سانتیگراد نیز می رسد.
کاربرد
ورق اسید شویی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد . به عنوان مثال، در صنایع الکترونیک، ورق اسید شویی برای ساخت انواع مدارهای چاپی و قطعات الکترونیکی استفاده میشود. در صنایع خودروسازی، این ورق برای ساخت قطعات داخلی و بیرونی خودروها مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، در صنایع ساختمانی، ورق اسید شویی برای تزئینات داخلی، سقفها، دیوارهای داخلی، تولید لوله و غیره استفاده میشود. سایر کاربردها عبارتند از:
- تولید لوله و پروفیل جهت انتقال آب، نفت و گاز
- تولید انواع مخازن گاز، مایع و مخازن تحت فشار
- مناسب برای تولید ورق گالوانیزه
5- روش ها و مراحل استفاده از ورق اسیدشویی
انواع روشهای اسیدشویی ورق
چندین روش برای انجام فرآیند اسیدشویی وجود دارد که با توجه به نوع فلز و کاربرد مورد استفاده قرار میگیرد. این روشها عبارتند از :
متداولترین روش اسیدشویی، روش غوطه وری در مخزن است. در این روش، قطعه یا ورق مورد نظر در داخل یک مخزن که تمام فرآیند در آن انجام میشود، قرار میگیرد. مزیت این روش در آن است که امکان دسترسی کامل به قطعه وجود دارد و خوردگی سطح بصورت یکنواخت صورت میگیرد.
در روش اسیدشویی ساکن، ورق بصورت ساکن قرار می گیرد و محلول حرکت میکند.
روشی که قطعات به صورت دستهای در محلول غوطهور میشوند، اسیدشویی دستهای نام دارد.
در این روش که مناسب مقاطعی مانند لوله است، محلول اسیدی از سطح داخلی لوله عبور کرده و باعث پاکسازی آن میشود.
مراحل استفاده از ورق اسید شویی عبارتند از:
1- آماده کردن محلول : ابتدا باید محلول اسید شویی را آماده کنید. برای این کار ، یک قطره اسید شویی را در یک لیوان آب مخلوط کنید.
2- پاک کردن سطح : سطحی که قصد پاک کردن آن را دارید، باید از هر گونه چربی، گرد و خاک پاک شود.
3- مرطوب کردن ورق : ورق اسید شویی را با یک قطره آب مرطوب کنید. این کار باعث میشود که ورق بهتر بچسبد.
4- قرار دادن ورق : ورق را روی سطح قرار دهید و با استفاده از یک بالشتک، آن را به سطح فشار دهید.
5- انتظار : حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه صبر کنید تا ورق به سطح بچسبد.
6- جدا کردن ورق : ورق را با دقت از سطح جدا کنید. بهتر است از یک ابزار تیز مانند یک نوک پلاستیکی استفاده کنید.
7- شستشو : سطح را با آب بشویید تا هر گونه اثر اسید شویی روی آن برطرف شود.
8- خشک کردن : سطح را خشک کنید و آماده استفاده باشید.
نکته : به دلیل خطرات شیمیایی بالای ورق اسید شویی، باید با احتیاط و توجه به دستورالعملهای ایمنی استفاده شود. همچنین، پس از استفاده از این ماده باید سطح را به خوبی شستشو کرد و از اینکه ماده در سطح باقی نماند، اطمینان حاصل شود.
6– معایب و مزایای اسیدشویی
مزایا:
1- حذف آلودگیها و رسوبات از سطح.
2- حذف زنگزدگی از سطح فلزی.
3- افزایش عمر مفید سطح.
معایب:
1 خطر سلامت افرادی که در این محیط قرار دارند مانند خوردگی و سوختگی پوست.
2- آلودگی محیط زیست به دلیل استفاده از مواد شیمیایی.
3- هزینه بالای دفع و بازیافت اسید
4- مصرف حجم زیاد آب در طول اسیدشویی و تمیز کردن سطح
5- در صورت عدم رعایت نکات فنی، قدرت بالای اسید منجر به خوردگی بیش از حد و آسیب دیدن قطعه میشود.