در این برگه قصد داریم به معرفی یک ابزار کاربردی بنام سندان بپردازیم و ساختار و انواع آن را بررسی کنیم. پس با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
1- سندان چیست؟
2- تاریخچه استفاده از سندان
3- ساختار سندان
4- انواع سندان
5- مراحل استفاده از سندان
1- سندان چیست؟
سندان یا Anvil، یک ابزار فلزکاری است که برای شکل دادن و جوشکاری قطعات فلزی استفاده میشود. سندان‌عمدتاً به صورت یک بلوک سخت و سنگین از جنس فولاد تولید میشود و یک سطح صاف و مستحکم برای کار با قطعات فلزی فراهم می‌کند.
سندان‌بیشتر در آهنگری، صنایع فلزی، ساخت قالب‌ها و تولید قطعات فلزی استفاده میشود. با استفاده از چکش و سایر ابزارهای فلزکاری، قطعات فلزی بر روی سندان قرار داده شده و با کوبیدن بر روی آن شکل داده میشوند. سندان‌به عنوان یک پایه یا سطح کاربردی استفاده میشود که برای جوشکاری، خم کردن، برش و دیگر عملیات فلزکاری استفاده میشود.
سندان‌باید ساختاری مقاوم و استحکام کافی داشته باشد تا به طور صحیح نیروهای فشاری و ضربه‌هایی که در فرآیندهای فلزکاری اعمال میشوند، تحمل کند. همچنین، سطح‌سندان باید صاف و مناسب باشد تا قطعات فلزی را به خوبی قرار داده و شکل دهد.
سندانها ممکن است بسته به نیازهای کاربری اندازه‌ها و شکل‌های مختلفی داشته باشند. همچنین، برخی از سندانها مجهز به برجستگی (Horn) هستند که شکل‌دهی دقیق تری را میسر می‌کند. در کل، سندان یک ابزار مهم در فلزکاری است که به عنوان یک پایه قوی و صاف برای کوبش، تشکیل و جوشکاری قطعات فلزی استفاده میشود.
2- تاریخچه استفاده از سندان
استفاده از سندان(Anvil) در فلزکاری به تاریخ بسیار قدیمی باز می‌گردد. این ابزار از زمان‌های اولیه تمدن‌ها تا به امروز استفاده‌می‌شود. در ادامه، چندین دوره زمانی را برای تاریخچه استفاده از سندان توضیح می‌دهیم:
- دوران باستان: پیدایش و استفاده از سندان در ابتدای تمدن‌ها را می‌توان بازگو کرد. نمونه‌های ساده‌تری از‌سندان در عصر سنگ و ابزارهای سنگی قدیمی وجود داشته است. سندان‌های اولیه ممکن است از سنگ، سنگ شکن لایه‌ای یا سنگ آهن ساخته شده باشند.
- عصر آهن: با پیدایش آهن در جامعه انسانی، ساختار و استفاده از سندانها تحت تأثیر قرار گرفت. در طول عصر آهن، سندانها از جنس آهن ساخته می‌شدند و با پیشرفت تکنولوژی فلزکاری، شکل‌بندی و بهینه‌سازی آنها ادامه یافت.
- قرون وسطی: در دوران قرون وسطی، آهنگری به عنوان یک صنعت حیاتی و مهم شناخته می‌شد. در این دوران، سندانها با استفاده از تکنیک‌های فلزکاری پیشرفته تولید می‌شدند. این سندانها بیشتر در کارگاه‌های آهنگری و صنایع مرتبط استفاده می‌شدند.
- دوران صنعتی: با پیشرفت صنایع و تکنولوژی در قرن نوزدهم و بیستم، تولید سندانها همچنین پیشرفت کرد. استفاده از آهنگری صنعتی و ماشین‌آلات فلزکاری پیشرفته، ساختار و کیفیت سندانها را بهبود بخشید. همچنین، مواد جدیدی مانند فولاد کربنی و فولاد ضد زنگ در ساخت سندانها استفاده شد.
با پیشرفت تکنولوژی و وارد شدن مواد جدید، ساختار و طراحی سندانها نیز تغییراتی را تجربه کرده است. از آن زمان تا به امروز، سندانها به عنوان یک ابزار بسیار مهم در صنایع فلزی و جوشکاری استفاده میشوند.
3- ساختار سندان
همانطور که اشاره شد، سندان، یک قطعه مهم در ساختار آهنگری است که به صورت یک بلوک سخت و سنگین از جنس فولاد تولید میشود.
ساختارسندان به طور کلی شامل دو بخش اصلی است: بدنه (Body) و شاخ (Horn). بدنه‌سندان عمدتاً یک بلوک قوی و سنگین از فولاد است و برای نگهداری قطعات کاری استفاده میشود. در بالای بدنه، شاخ یا Horn قرار دارد که شکل‌دهی دقیق تری را امکان‌پذیر می‌کند.
برای ساخت‌سندان، ابتدا بلوک فولادی که ابعاد مناسبی برای نیازهای کاربری داشته باشد، انتخاب میشود. سپس با استفاده از فرآیندهای ماشینکاری مانند تراشکاری و فرزکاری، شکل کلی بدنه سندان به دست می‌آید. برجستگی نیز در بالای بدنه قرار می‌گیرد و به صورت جداگانه تولید میشود. البته گاهی این قسمت از فلزات دیگری مانند فولاد ضد زنگ ساخته میشود و با بدنه سندان جوشکاری میشود.
سپس، بعد از تکمیل فرآیند ساخت، سطح بدنه و برجستگی سندان تمیز میشود و از روغن یا حفاظت‌کننده‌های دیگر پوشش داده‌می‌شوند تا خوردگی و زنگ‌زدگی را به حداقل برسانند و عمر مفید سندان را افزایش دهند.
برای ساختار داخلی سندان نیز از روش‌های پیچش (forging)، جوشکاری (welding) یا دیگر فرآیندهای مشابه استفاده میشود تا بلوک فولادی را به شکل نهایی تبدیل کنند و استحکام و پایداری سندان را تضمین کنند. در نهایت، مهمترین ویژگی‌های ساختارسندان شکل‌پذیری مناسب، استحکام و سختی بالا، صافی سطح بالا و عمر مفید طولانی است. این ویژگی‌ها باعث میشوند سندان‌یک ابزار قابل اعتماد و مورد استفاده در صنایع فلزی باشد.
4- انواع سندان
در ادامه به برخی از انواع سندان اشاره شده‌است:
- سندان آهنگری : این مدل به عنوان سندان‌عمومی شناخته میشود و در بسیاری از صنایع کاربرد دارد. وزن آن نیز از 75 پوند تا 500 پوند متغیر است.
- سندان چدنی : سندان‌چدنی که معمولا با نام ASO (anvil shaped object) شناخته می شود دارای کیفیت پایین تری نسبت به سایر انواع است. سندان‌های چدنی نرم و شکننده هستند و حتی در صورت استفاده معمولی نیز ممکن است ترک بخورند و بشکنند.
- سندان فریر : این مدل نوع بسیار تخصصی از سندان است.در این نوع، بیشترین جرم در قسمت شاخه قرار دارد و بخش کمی از جرم در قسمت پایه آن قرار می‌گیرد تا تعادل آن حفظ شود. وزن این مدل بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ پوند متغیر است. سندان‌فریر عمدتاً توسط آهنگران استفاده میشوند و معمولاً از فولاد ریخته گری یا آهن ریخته گری سخت شده ساخته میشوند.
- سندان Stake : امروزه سندان‌های Stake در ابعاد کوچک موجود هستند و برای کارهای هنری و ورق فلز و آهن طراحی شده‌اند. ده ها شکل از این مدل موجود است که وزن آنها حدود 15 تا 20 پوند می‌باشد.
- سندان جواهرساز : این مدل در ساخت ساعت و جواهرات استفاده‌می‌شود. آنها بدنه‌ای مایل به کروی و جثه‌های بلند و باریک دارند. برخی از آنها دارای پایه های بزرگ و برخی دیگر پایه‌هایی برای جاسازی در سطح هستند. وزن آنها از چند اونس تا چند پوند متغیر است.
5- مراحل استفاده از سندان
سندان‌یک ابزار قدرتمند است که برای شکل دادن و پرداختن به مواد سخت مانند فلزات، چوب و سنگ استفاده میشود. در ادامه مراحل استفاده از سندان ارائه شده‌است:
- انتخاب سندان مناسب: بسته به نوع کاری که قصد دارید انجام دهید، سندان‌مناسب را انتخاب کنید. سندانها با انواع مختلفی از لبه ها و اندازه ها عرضه میشوند.
- استفاده از محافظ چشم و گوش: قبل از شروع هر نوع کار با‌سندان، حتماً از محافظ چشم و گوش استفاده کنید. خرد شدن و پرت شدن مواد میتواند آسیب جدی به چشمان و گوش‌هایتان برساند.
- تثبیت ماده کاری: ماده ای که قصد دارید روی آن کار کنید را به صورت محکم در یک سطح ثابت قرار دهید. این میتواند یک صفحه چوبی، بستر کار، یا هر چیز دیگری باشد که برای نگهداری ماده مناسب است.
- تعیین نقطه شروع: قبل از ضربه زدن به ماده، محلی که قصد دارید سندان را بزنید را مشخص کنید. میتوانید با یک قلم یا خطکش خطی روی ماده را علامت گذاری کنید تا در طول فرآیند کار از آن استفاده کنید.
- نگهداری سندان: سندان‌را در دست خود بگیرید و دست دیگرتان را در امتداد شانه یا قسمت بالای بدنتان قرار دهید. این کار از آسیب دیدن شما در صورت لغزش سندان، جلوگیری می‌کند.
- ضربه زدن با سندان: با قدرت و دقت متوسط، سندان را بر روی نقطه مورد نظر بزنید. با تمام قدرت به ماده ضربه نزنید، بلکه از چند ضربه کوچک تر استفاده کنید تا به تدریج شکستگی مورد نظر را ایجاد کنید.
- بررسی پیشرفت: پس از ضربه زدن با‌سندان، ماده را بررسی کنید و ببینید که آیا شکستگی مطلوب حاصل شده است یا نه. در صورت لزوم، مراحل را تکرار کنید تا به نتیجه مطلوب برسید.
برای مطالعه مطالب مرتبط، به لینک‌های زیر مراجعه نمایید.