در این برگه قصد داریم به معرفی مته کاجی یا مخروطی بپردازیم و جنس، انواع وکاربردهای آن را بررسی کنیم. پس با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
1- مته کاجی یا مخروطی چیست؟
2- انواع و سایزبندی مته مخروطی
3- کاربردهای مته مخروطی
4- نکات مهم در استفاده و نگهداری از مته مخروطی
1- مته کاجی یا مخروطی چیست؟
مته کاجی یا مخروطی، یک ابزار برش است که برای حفره کردن سوراخ در مواد جامد مانند چوب، فلز و پلاستیک استفاده می‌شود. این مته‌ها شامل بدنه‌ای است که به شکل مخروطی با اندازه‌های مختلف ساخته شده‌اند و در قسمت مخروطی آن دندانه‌هایی تیز و قابل تعویض دارند.
در هر نوع مته کاجی، شیب دندانه‌ها برای ایجاد برش به صورت مخروطی شکل داده شده است. این شیب معمولاً بین ۲۰ تا ۳۰ درجه قرار دارد و به عنوان زاویه برش شناخته می‌شود. در بیشتر مته‌های کاجی، دندانه‌ها به صورت بریده تمام (fluted) هستند؛ به این معنا که رویه‌ی آن‌ها شبیه به یک پیچ مارپیچ است که برای خارج کردن فضای برشده از سوراخ‌ها و حفظ تیغه نوک تیز مته استفاده می‌شود.
بسته به نوع کاربرد، مته‌های کاجی با انواع مختلفی از قطر و طول ساخته می‌شوند. همچنین، برخی از مته‌های کاجی قابلیت تنظیم عمق حفره را دارند تا در صورت نیاز به حفره کردن عمیق‌تر، یا کم‌عمق‌تر، بتوان از آن‌ها استفاده کرد. مته‌های کاجی برای حفره کردن سوراخ‌های کوچک و متوسط در مواد مختلف استفاده می‌شوند و در کارگاه‌های چوب‌کاری، فلزکاری و ساختمانی بسیار مفید هستند.
2- انواع و سایزبندی مته مخروطی
مته های مخروطی، از نوع مته های چرخشی هستند و برای حفر یا سوراخ کردن سطوح صاف و مخروطی در مواد مختلف مانند چوب، فلز، پلاستیک و سنگ استفاده می شوند. این مته ها شامل دو بخش اصلی هستند، بخش بدنه که به صورت مخروطی است و بخش پایه که برای نگه داشتن مته در دستگاه استفاده می شود. با توجه به اندازه و قطر بخش بدنه مته، مته‌های مخروطی به چندین نوع تقسیم می شوند که عبارتند از:
Small Cone Drill Bit یا مته‌مخروطی کوچک: این نوع مته دارای قطر کوچکتری است و برای کاربردهای زیر مناسب است:
- حفر سوراخ های کوچک در چوب و پلاستیک
- سوراخ کردن در شیشه
- حفر سوراخ های کوچک برای استفاده در کارهای زیورآلات
Medium Cone Drill Bit یا مته‌مخروطی متوسط: این نوع مته دارای قطر متوسطی است و برای کاربردهای زیر مناسب است:
- حفر سوراخ های متوسط در چوب، فلز و پلاستیک
- ستفاده در مبل سازی برای سوراخ کردن پیچ در چوب
- حفر سوراخ های متوسط برای استفاده در کارهای ساختمانی
Large Cone Drill Bit یا مته‌مخروطی بزرگ: این نوع مته دارای قطر بزرگتری است و برای کاربردهای زیر مناسب است:
- حفر سوراخ های بزرگ در چوب، فلز و پلاستیک
- استفاده در کارهای ساختمانی برای حفر سوراخ های بزرگ و عمیق
- استفاده در مبل سازی برای حفر سوراخ های بزرگ برای نصب پیچ
در انتخاب مته مخروطی، نوع مته باید با توجه به نوع ماده ای که قرار است حفر شود، ضخامت ماده و قطر سوراخ مورد نظر انتخاب شود.
3- کاربردهای مته مخروطی
مته‌های‌مخروطی به عنوان ابزار برش در بسیاری از حوزه‌های صنعتی و ساختمانی کاربرد دارند. از مته مخروطی برای حفر سوراخ در موادی همچون چوب، پلاستیک، فلزات نرم و حتی فلزات سخت استفاده می‌شود. به دلیل شکل مته مخروطی، این مته عموماً برای حفر سوراخ‌های با قطر کمتر از ۶ میلیمتر استفاده‌می‌شود. در ادامه تعدادی از کاربردهای مته‌های مخروطی ذکر شده‌است:
- چوب‌کاری: مته‌های مخروطی برای حفره کردن سوراخ‌هایی در چوب بسیار مناسب هستند.
- فلزکاری: مته‌های مخروطی برای حفره کردن سوراخ‌هایی در فلزات مانند آهن، فولاد و آلومینیوم، استفاده می‌شوند.
- ساختمان: مته‌های مخروطی برای حفره کردن سوراخ‌هایی در بتن و سیمان کاربرد دارند.
- الکترونیک و مکانیک: مته‌های مخروطی برای حفره کردن سوراخ‌هایی در مواد الکترونیکی و مکانیکی استفاده می‌شوند.
- طلا و جواهرسازی: مته‌های مخروطی برای حفره کردن سوراخ‌هایی در طلا و جواهرات استفاده می‌شوند.
در کل، مته‌های مخروطی به عنوان یکی از ابزارهای پرکاربرد و ضروری در صنعت و ساختمان‌سازی شناخته می‌شوند.
4- نکات مهم در استفاده و نگهداری از مته مخروطی
برای استفاده ونگهداری از مته مخروطی و افزایش عمر مفید آن، می‌توانید به نکات زیر توجه کنید:
- استفاده از لباس‌های مناسب: در هنگام استفاده از مته، باید از لباس‌های مناسب و محافظ استفاده کنید که شامل عینک ایمنی، دستکش، کاپ و البسه مناسب برای کارهای سنگین می‌شود.
- استفاده از سرعت مناسب: سرعت حفر با توجه به نوع مته، جنس موادی که قرار است حفر شوند و قطر مورد نظر باید تنظیم شود. در صورت استفاده از سرعت بیش از حد، مته دائماً خراب می‌شود و در صورت استفاده از سرعت پایین، عمل حفر با تاخیر انجام می‌شود.
- حفظ زاویه حفاری: برای حفظ زاویه حفاری، باید فشار مناسب را به کار گیرید تا مته در جهت درست حرکت کند و خروجی هموار و بدون نوسان باشد.
- تیز بودن مته: مطمئن شوید که مته تیز و سخت است. در صورتی که مته فرسوده و کند شده‌باشد، دیگر قابل استفاده نخواهد بود و باید جایگزین شود.
- استفاده از روغن حفاری: قبل از استفاده از مته، بهتر است چند قطره روغن حفاری روی محل حفره پخش شود تا اصطلاحاً “یک کاراپ” بسازد. این کار مانع از خشک شدن مته و ایجاد اصطکاک زیاد می‌شود.
- استفاده از قالب‌های حفره: در صورت نیاز به حفر سوراخ‌های با قطر بزرگ، از قالب‌های حفره استفاده کنید تا سوراخ با قطر دقیق و همگنی حفر شود
- عدم استفاده از مته‌های فرسوده: هرگاه مته فرسوده شده‌باشد، باید جایگزین شود و به دور انداخته شود. استفاده از این نوع مته‌ها می‌تواند منجر به خرابی مواد و حتی صدمه به خود شما شود.
- محافظت از نوک مته: محافظت از نوک مته (نوک مخروطی) از خوردگی و آسیب‌دیدگی جلوگیری خواهد کرد. برای این کار، پس از استفاده، می‌توانید روی آن چند قطره روغن صنعتی بریزید.
- تمیز کردن: پس از استفاده از مته، باید آن را به دقت تمیز کرد تا هیچ ذره‌ای از مواد حفره شده داخل مته نماند. برای تمیز کردن، از یک قطعه پارچه نرم و خشک استفاده کنید.
- نگهداری در جای خشک: مته را باید در جای خشک و دور از رطوبت نگهداری کرد تا از خوردگی و آسیب‌دیدگی جلوگیری شود.
با رعایت این نکات، عمر مفید مته مخروطی را می‌توانید افزایش دهید و از آن به بهترین نحو استفاده کنید.
برای مطالعه مطالب مرتبط، به لینک های زیر مراجعه نمایید.