مته آهن چیست؟ انواع و کاربردهای آن

در این برگه قصد داریم به معرفی مته آهن، جنس، انواع و کاربردهای آن بپردازیم. پس با ما همراه باشید.

فهرست مطالب

1- مته آهن چیست؟

2- جنس مته آهن چیست؟

3- انواع مته آهن

4- مته آهن براساس شکل ظاهری

5- متد ساخت مته آهن

6- کاربردهای مته آهن

1- مته آهن چیست؟

مته‌آهن دارای دو لبه بریدگی است که در هنگام حرکت دادن مته، به صورت دایره‌ای و با قدرتی که به آن وارد می‌شود، به راحتی از سطح فلزی عبور کرده و سوراخ مورد نظر را ایجاد می‌کند. مته‌های آهن در اندازه‌ها و قطرهای مختلفی ساخته‌می‌شوند تا بتوان به اندازه و نوع سوراخ مورد نظر برای پروژه‌های مختلف برای مثال در صنایع ساختمانی، خودروسازی و ساخت ماشین آلات استفاده‌شوند.

2- جنس مته آهن چیست؟

مته‌های آهن از جنس‌های مختلفی ساخته‌می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. برخی از انواع جنس مته‌آهن به شرح زیر است:

1- HSS (High Speed Steel): این جنس مته‌آهن از فولاد آلیاژی با درصدهای متفاوتی از کبالت، منگنز، کروم و وانادیوم تشکیل شده‌است. این جنس مته دارای مقاومت بالا در برابر سایش، حرارت و خوردگی است و به همین دلیل برای حفر سوراخ‌های عمیق و پیوسته در فلزات سخت و نرم، پلاستیک و چوب استفاده می‌شود.

2- Cobalt Steel: این جنس مته‌آهن نیز از فولاد آلیاژی با قدرت بالا تشکیل شده‌است که در آن از کبالت به عنوان افزودنی استفاده شده‌است. مته‌های Cobalt Steel دارای مقاومت بالا در برابر سایش، حرارت و خوردگی هستند و برای حفر سوراخ‌های عمیق و پیوسته در فلزات سخت مانند استیل و آلومینیوم استفاده می‌شوند.

3- Carbide Tipped: این جنس مته‌آهن دارای قلم تیز و شکل فولادی است که به یک قلم کربیدی تیز و با مقاومت بالا متصل شده‌است. مته‌های Carbide Tipped دارای عمر طولانی و قدرت بالا در برابر سایش و خوردگی هستند و برای حفر سوراخ‌های عمیق و پیوسته در فلزات سخت، فولاد ضد زنگ و سرامیک استفاده می‌شوند.

4- Black Oxide: این جنس مته‌آهن از فولاد ضد زنگ با پوششی از بلک اکسید تشکیل شده‌است. این پوشش به مته‌ها مقاومت بالا در برابر خوردگی و سایش می‌بخشد و برای حفر سوراخ‌های عمیق و پیوسته در فلزات سخت و نرم استفاده می‌شود.

5- Titanium Nitride (TiN): این جنس مته‌آهن دارای پوششی از نیترید تیتانیوم است که به مته‌ها مقاومت بالا در برابر سایش، خوردگی و حرارت می‌بخشد. مته‌های TiN برای حفر سوراخ‌های عمیق و پیوسته در فلزات سخت، فولاد ضد زنگ، سرامیک و پلاستیک استفاده می‌شوند.

3- انواع مته آهن

برخی از انواع مته آهن عبارتند از:

هر یک از انواع مته‌های آهن برای کاربردهای خاص خود مناسب هستند و توسط تولید کنندگان به صورت استانداردی در اندازه‌ها و قطرهای مختلف تولید می‌شوند.

4- مته آهن براساس شکل ظاهری

مته‌های آهن را می‌توان به لحاظ ظاهری به اشکال زیر تقسیم بندی کرد:

• استاندارد: این مدل‌ شکل خمیده ای دارد و استفاده‌ی آن در حفر سوراخ‌های متنوع در فلزات مختلف مناسب است.
• فلت: این مدل دارای شکل صاف بوده و برای حفر سوراخ‌هایی که نیاز به پایه‌ی صاف دارند مناسب‌است.
• سه‌ضلعی: این مدل دارای سه بریدگی برای حفر سوراخ‌هایی با قطر بزرگ است. این نوع مته برای همگون‌کاری فلزات نرم و سخت مناسب است.
• مربعی: این مدل دارای چهار بریدگی است و بر روی هر یک از گوشه‌ها، یک بریدگی عمیق دارد. این مته برای حفر سوراخ‌های با قطر بزرگ در فلزات مختلف به کار می‌رود.

•  U شکل: این مدل دارای شکل U شکل بوده و برای حفر سوراخ‌هایی با شکل U مناسب است. این مته برای حفر سوراخ‌های با قطر کوچک تا متوسط استفاده‌می‌شود.
•  به شکل خودکار: این مدل دارای شافت بلند است و قابلیت حفر سوراخ‌های عمیق و پایه‌دار را دارد. این مدل برای حفر سوراخ‌های بزرگ و پیوسته در فلزات سنگین مناسب است.
• پایه‌دار: این مدل دارای شفت بلند و همچنین بریدگی‌های عمیق بر روی طرفی از مته است. این مته برای حفر سوراخ‌های پایه‌دار و عمیق در فلزات سخت و مقاوم به کار می‌رود.

هر یک از انواع مته‌های آهن برای کاربردهای خاص خود، بهینه هستند و در صنایع مختلف استفاده می‌شوند. با توجه به نیاز شما، انتخاب مناسب‌ترین مدل مته آهن، کار ساده‌ای نخواهد بود.

5- متد ساخت مته آهن

مته‌های آهن با استفاده از روش‌های مختلفی ساخته‌می‌شوند. برخی از این روش‌ها به شرح زیر هستند:

1- فرآیند تولید با دستگاه CNC: در این روش، مته‌آهن با استفاده از دستگاه CNC (کنترل عددی کامپیوتری) تولید می‌شود. این روش بسیار دقیق و خطای کمی دارد و به خصوص برای تولید مته‌های خاص و سفارشی مناسب است.

2- فرآیند تولید با فرز CNC: در این روش، مته‌آهن با استفاده از دستگاه فرز CNC تولید می‌شود. این روش نیز بسیار دقیق است و به خصوص برای تولید مته‌های بزرگ مناسب است.

3- فرآیند تولید با روش حرارتی: در این روش، مته‌آهن با استفاده از یک نوع فلز آلیاژی با حرارت بالا ساخته می‌شود. در این روش، قطر مته به صورت لیزری برش داده‌می‌شود و سپس در آسیاب فرز شده و به شکل نهایی خود تبدیل می‌شود.

4- فرآیند تولید با روش تراش: در این روش، مته‌آهن با استفاده از دستگاه تراش تولید می‌شود. در این روش، مته به شکل نامنظم و بدون برش‌های تمیز تولید می‌شود و به خصوص برای تولید مته‌های دستی مناسب است.

5- فرآیند تولید با روش سرخ کردن: در این روش، مته‌آهن با استفاده از فولاد آلیاژی و پس از آن سرخ کردن در دمای بالا تولید می‌شود. این روش، مته‌های با طول عمر بالا و قابلیت حفر سوراخ‌هایی با قطرهای کوچک و دقیق را تولید می‌کند.

با توجه به نوع مته‌آهن و نیاز به تولید آن، یکی از روش‌های بالا برای ساخت آن انتخاب خواهد شد. همچنین، کیفیت و دقت تولید، به عواملی مانند استفاده از مواد با کیفیت، تجهیزات پیشرفته و دانش فنی صاحبان کارخانه برمی‌گردد.

6- کاربردهای مته آهن

مته ها از جمله ابزارآلاتی هستند که در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از کاربردهای اصلی مته آهن عبارتند از:

• صنایع خودروسازی: مته‌های‌آهن برای حفر سوراخ در قطعات فلزی خودروها مانند شاسی، موتور و گیربکس استفاده می‌شوند.
• صنایع ساختمانی: در صنایع ساختمانی برای حفر سوراخ‌های مورد نیاز در قطعات فلزی مانند پرچین‌ها، پایه‌ها و نگهدارنده‌ها از مته‌آهن استفاده‌می‌شود.
• صنایع الکترونیک: در صنایع الکترونیکی برای حفر سوراخ‌های کوچک و دقیق در قطعات فلزی مانند پلاکت‌های مدارچاپی از مته‌آهن استفاده‌می‌شود.

• صنعت نفت و گاز: در صنایع نفت و گاز برای حفر سوراخ‌های عمیق در زمین و همچنین برای حفر لوله‌های فلزی از این نوع مته استفاده‌می‌شود.
• کارگاه‌های مکانیکی: در کارگاه‌های مکانیکی برای حفر سوراخ‌های مورد نیاز در قطعات فلزی مانند ماشین‌آلات و قطعات صنعتی از مته‌آهن استفاده‌می‌شود.
• تعمیرات خانگی: مته‌های‌آهن برای حفر سوراخ‌های مورد نیاز در قطعات فلزی خانگی مانند لوستر، قفل و درب کابینت استفاده‌می‌شوند.
• صنایع هوافضا: در صنایع هوافضا برای حفر سوراخ‌های دقیق در قطعات فلزی مانند موتورهای جت و راکت‌های فضایی از این نوع مته استفاده می‌شود.

به طور کلی، مته‌آهن یکی از ابزارهای اساسی در بسیاری از صنایع مانند صنعت خودرو، ساختمان، الکترونیک و هوافضا است که به دلیل قابلیت حفر در فلزات سخت و مقاوم، نقش مهمی در تولید قطعات، تعمیر و نگهداری ماشین‌آلات و اجزای فلزی دارد.

 

برای مطالعه مطالب مرتبط، به لینک‌های زیر مراجعه نمایید.